Μετάβαση στο περιεχόμενο

Βρετανικό δημοψήφισμα (2016)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Βρετανικό δημοψήφισμα για την παραμονή στην Ευρωπαϊκή Ένωση
Να παραμείνει το Ηνωμένο Βασίλειο ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση;
Αποτελέσματα
Ψήφοι Ποσοστό
Να αποχωρήσει 17.410.742 51,89%
Να παραμείνει 16.141.241 48,11%
Έγκυρα 33.551.983 99,92%
Άκυρα ή λευκά 26.033 0,08%
Ψήφισαν 33.578.016 100,00%
Προσέλευση 72,21%
Εκλογικό σώμα 46.501.241
Αποτελέσματα χώρας
  Παραμονή
  Αποχώρηση

Στις 23 Ιουνίου 2016 διεξήχθη δημοψήφισμα στο Ηνωμένο Βασίλειο για την παραμονή της χώρας ή την αποχώρησή της από την Ευρωπαϊκή Ένωση.[1] Η συμμετοχή της Βρετανίας στην Ένωση ήταν αμφιλεγόμενο ζήτημα ήδη από την ένταξή της, το 1973.

Προκήρυξη και βασικές παράμετροι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πριν από τις γενικές εκλογές του 2015, ο πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον είχε δεσμευθεί πως εάν εκλεγεί θα διεξάγει δημοψήφισμα που θα κρίνει την παραμονή ή όχι του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η επανεκλογή της κυβέρνησης Κάμερον με απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή έδωσε τη δυνατότητα να προχωρήσει η διεξαγωγή δημοψηφίσματος, αφού πρώτα η κυβέρνηση διαπραγματεύτηκε ευνοϊκότερους για τη χώρα όρους παραμονής στην Ε.Ε.

Η διαπραγμάτευση αυτή τέλειωσε το βράδυ της 19ης Φεβρουαρίου 2016 και την επόμενη μέρα ανακοινώθηκε η διεξαγωγή του δημοψηφίσματος για τις 23 Ιουνίου.

Το αναθεωρημένο καθεστώς συμμετοχής της Βρετανίας στην ΕΕ θα ίσχυε στην περίπτωση που οι Βρετανοί υπερψήφιζαν την παραμονή στο δημοψήφισμα. Τα κύρια σημεία του νέου αυτού καθεστώτος ήταν τέσσερα:[2]

  • Αλλαγή Συνθήκης: η Βρετανία εξαιρείται από τη δέσμευση για συμμετοχή της σε πιο στενή ολοκλήρωση της Ένωσης. Επίσης, τα οικονομικά και χρηματοπιστωτικά προβλήματα της Ευρωζώνης θα επιλύονται με πιο δίκαιο τρόπο σε ότι αφορά τα βάρη χωρών που δεν ανήκουν στην ΟΝΕ. Έτσι, η Βρετανία θα εξαιρείται από τη συμμετοχή στα προγράμματα στήριξης προβληματικών οικονομιών της Ευρωζώνης. Παράλληλα, αναγνωρίζονται και τα εθνικά νομίσματα, πέραν του ευρώ, ως επίσημα νομίσματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
  • Πιο ευνοϊκοί όροι ανταγωνισμού στο τραπεζικό και χρηματοπιστωτικό πεδίο, ενώ η Βρετανία θα έχει μεγαλύτερη ανεξαρτησία στην επόπτευση του χρηματοπιστωτικού της τομέα.
  • Η Βρετανία δεν θα υποχρεούται να καταβάλλει επιδόματα πρόνοιας σε νεοαφιχθέντες Ευρωπαίους πολίτες στη χώρα για τα πρώτα τέσσερα χρόνια της διαβίωσής τους στο Ηνωμένο Βασίλειο.
  • Σύσταση πανευρωπαϊκού συστήματος ρύθμισης της καταβολής επιδομάτων τέκνου/ων σε γονείς με παιδιά που ζουν σε διαφορετικές χώρες.

Τα περισσότερα πολιτικά κόμματα έκαναν καμπάνια υπέρ της παραμονής στην ΕΕ, όπως οι Εργατικοί, οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες, οι Πράσινοι και το Σκωτικό Εθνικό Κόμμα.

Αντιθέτως, υπέρ της αποχώρησης αγωνίστηκε κυρίως το Κόμμα Ανεξαρτησίας και κάποια μικρότερα κόμματα.

Το Συντηρητικό Κόμμα κράτησε ουδετερότητα, επισήμως, ωστόσο ο Ντέιβιντ Κάμερον έκανε εκστρατεία υπέρ της παραμονής. Τα στελέχη και τα μέλη της Κυβέρνησης και του Κόμματος ήταν έντονα διχασμένα.[1] Για παράδειγμα, τα περισσότερα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου, όπως ο υπουργός Οικονομικών Τζορτζ Όσμπορν, η υπουργός Εσωτερικών Τερέζα Μέι και ο υπουργός Εξωτερικών Φίλιπ Χάμοντ, έκαναν καμπάνια υπέρ της παραμονής στην ΕΕ. Αντιθέτως, έξι μέλη της κυβέρνησης τάχθηκαν υπέρ της αποχώρησης, συμπεριλαμβανομένων των υπουργών Δικαιοσύνης Μάικλ Γκόουβ και Εργασίας Ίαν Ντάνκαν Σμιθ.[3] Επίσης, ο πρώην δήμαρχος του Λονδίνου Μπόρις Τζόνσον έκανε καμπάνια υπέρ της αποχώρησης.[4]

Επίσης, και από τα κόμματα που επισήμως τάχθηκαν υπέρ της παραμονής στην Ε.Ε, υπήρξαν σημαίνοντα στελέχη που ανακοίνωσαν πως θα κινηθούν αντίθετα από την κομματική γραμμή.

  • Αποχώρηση: 51,9% (17.410.742 ψήφοι)
  • Παραμονή: 48,1% (16.141.241 ψήφοι)[5]

Αναλυτικά τα αποτελέσματα ανά κράτος του Ηνωμενου Βασιλείου έχουν ως εξής[6]:

Περιοχή
  Αποχώρηση
  Παραμονή
Ποσοστό συμμετοχής
αγγλια0Αγγλία (με το Γιβραλτάρ) 15.188.406
(53,4%)
13.266.996
(46,6%)
73%
αγγλια1
Ανατολική Αγγλία
1.880.367
(56,5%)
1.448.616
(43,5%)
75,7%
αγγλια2
Ανατολικά Μίντλαντς
1.475.479
(58,9%)
1.033.036
(41,1%)
74,2%
αγγλια4
Βορειοανατολική Αγγλία
778.103
(58%)
562.595
(42%)
69,3%
αγγλια5
Βορειοδυτική Αγγλία
1.966.925
(53,7%)
1.699,020
(46,3%)
70%
αγγλια6
Γιορκσάιρ και Χάμπερ
1.580.937
(57,7%)
1.158.298
(42,3%)
70,7%
αγγλια7
Δυτικά Μίντλαντς
1.755.687
(59,3%)
1.207.175
(40,7%)
72%
αγγλια8
Λονδίνο
1.513.232
(40%)
2.263.519
(60%)
69,7%
αγγλια9
Νοτιοανατολική Αγγλία
778.103
(58%)
562.595
(42%)
69,3%
αγγλια11
Νοτιοδυτική Αγγλία και Γιβραλτάρ
1.669.711
(52,6%)
1.503.019
(47,4%)
76,7%
αγγλια12
Γιβραλτάρ
823
(4,1%)
19.322
(96%)
83,5%
σκοτια
Σκοτία
1.018.322
(38%)
1.661.191
(62%)
67,2%
ουαλια
Ουαλία
854.572
(52,5%)
772.347
(47,5%)
71,7%
βορ
Βόρεια Ιρλανδία
349.442
(44,2%)
440.437
(55,8%)
62,9%
ω
Σύνολο
17.410.742
(51,9%)
16.141.241
(48,1%)
72,2%

Η Έξοδος του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, συχνά γνωστή ως Brexit (συντομογραφία του British exit, αγγλ. Βρετανική έξοδος, κατ’ αναλογία με το Grexit), θεωρείται πολύ πιθανό να αναζωπυρώσει ένα κύμα ανεξαρτησίας στη Σκωτία, επειδή ψήφισε την παραμονή στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Υπάρχει προοπτική για πιθανό δεύτερο δημοψήφισμα με ερώτημα την ανεξαρτησία, όπως σε αυτό που έγινε στις 18 Σεπτεμβρίου 2014. Επίσης, ίσως πυροδοτήσει και πιθανότητα για απόσχιση της Βόρειας Ιρλανδίας και ένωσή της με τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας, επειδή η Βόρεια Ιρλανδία ψήφισε επίσης την παραμονή στην Ε.Ε.

Δολοφονία της Τζο Κοξ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η περίοδος πριν το δημοψήφισμα στιγματίστηκε από την δολοφονία της βουλευτού του Εργατικού Κόμματος Τζο Κοξ, στις 16 Ιουνίου, ακριβώς μία εβδομάδα πριν προσέλθουν οι πολίτες στις κάλπες. Κατηγορούμενος είναι ο Τόμας Μέιρ, 52 ετών, ο οποίος φέρεται να φώναξε πριν το συμβάν «Britain First» («Πρώτα η Βρετανία»). Στο επεισόδιο τραυματίστηκε άλλος ένας άνδρας. Όταν ζητήθηκε από τον ύποπτο που συνελήφθη, να πει το όνομά του στο δικαστήριο, εκείνος απάντησε «Θάνατος στους προδότες, ελευθερία για τη Βρετανία»[7]

Εκτός άλλων επιδράσεων που μπορεί να είχε η δολοφονία, είχε ως αποτέλεσμα την αναστολή της προεκλογικής καμπάνιας για τρεις ημέρες[8][9].

  1. «Στις 23 Ιουνίου το δημοψήφισμα των Βρετανών για το Brexit | Kathimerini». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2016. 
  2. «Τα σημαντικότερα σημεία της συμφωνίας ΕΕ - Βρετανίας». δημοκρατία. Ανακτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2016. 
  3. «Κάμερον: Στις 23 Ιουνίου αποφασίζουμε για το μέλλον μας στην ΕΕ». In.gr. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2016. 
  4. Newsroom. «eobserver.co.uk - Ο δήμαρχος του Λονδίνου υπέρ της εξόδου από την Ε.Ε.». eobserver.co.uk. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Μαΐου 2016. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2016. 
  5. «IVE: Η Βρετανία ψήφισε Brexit». Ανακτήθηκε στις 24 Ιουνίου 2016. 
  6. bbc
  7. Booth, Robert· Dodd, Vikram· Rawlinson, Kevin· Slawson, Nicola (18 Ιουνίου 2016). «Jo Cox murder suspect tells court his name is 'death to traitors, freedom for Britain'». 
  8. (Αγγλικά)bbc
  9. ccn greece